“Ουκ αισχυνώ τα ιερά όπλα”, ένας πολιτικός και στρατιωτικός μαζί όρκος των νέων πολιτών

“Οὐκ αἰσχυνῶ τὰ ἱερὰ ὅπλα,
οὐδὲ λείψω τὸν παραστάτην ὅπου ἂν στοιχήσω,
ἀμυνῶ δὲ καὶ ὑπὲρ ἱερῶν καὶ ὁσίων
καὶ οὐκ ἐλάττω παραδώσω τὴν πατρίδα,
πλείω δὲ καὶ ἀρείω κατά τε ἐμαυτὸν καὶ μετὰ ἁπάντων,
καὶ εὐηκοήσω τῶν ἀεὶ κραινόντων ἐμφρόνως,
καὶ τῶν θεσμῶν τῶν ἱδρυμένων
καὶ οὓς ἂν τὸ λοιπὸν ἱδρύσωνται ἐμφρόνως,
ἐὰν δέ τις ἀναιρεῖ,
οὐκ ἐπιτρέψω κατά τε ἐμαυτὸν καὶ μετὰ πάντων,
καὶ τιμήσω ἱερὰ τὰ πάτρια.
ἴστορες θεοὶ
Ἄγραυλος, Ἑστία, Ἐνυώ, Ἐνυάλιος, Ἄρης καὶ Ἀθηνᾶ Ἀρεία,
Ζεύς, Θαλλώ, Αὐξώ, Ἡγεμόνη, Ἡρακλῆς,
ὅροι τῆς πατρίδος, πυροί, κριθαί, ἄμπελοι, ἐλάαι, συκαῖ …”

Στην νέα ελληνική:

“Δεν θα ντροπιάσω τα όπλα τα ιερά,
ούτε θα εγκαταλείψω τον συμπολεμιστή μου όπου κι αν ταχθώ,
θα αμυνθώ υπέρ των ιερών και των οσίων,
και δεν θα παραδώσω μικρότερη την πατρίδα,
αλλά μεγαλύτερη και πολεμικότερη, και μόνος και με όλους.
Θα υπακούσω στους αιωνίως κρίνοντες νομίμως,
και στους θεσμούς που έχουν ιδρυθεί
και σε εκείνους που στο μέλλον νομίμως θα ιδρυθούν.
Κι αν κάποιος αναιρέσει (τους θεσμούς)
δεν θα το επιτρέψω, είτε μόνος είτε με όλους,
και θα τιμήσω τα ιερά και τα πάτρια.
Μάρτυρές μου οι θεοί Αγραυλος, Ενυάλιος, Άρης, Ζεύς, Θαλλώ, Αυξώ, Ηγεμόνη”


Είναι ο όρκος που έδιναν τα βλαστάρια της πόλης της Αθήνας, όταν στα 18 τους χρόνια η πόλη καλούσε τους εφήβους να υπηρετήσουν την 2ετή στρατιωτική τους θητεία και να εγγραφούν στους καταλόγους των πολιτών. Είναι ταυτόχρονα πολιτικός και στρατιωτικός όρκος. Η πόλη έδινε στον νέο ένα δόρυ και μία ασπίδα. Και ο νέος ορκιζόταν πίστη στο πολίτευμα και την πατρίδα του. Πολίτης και οπλίτης μαζί. Οπως ήταν το αρχαίο ιδανικό της δημοκρατίας.
Υπήρχαν φρούρια-στρατόπεδα στα σύνορα του κράτους, στα οποία οι νέοι έφεδροι υπηρετούσαν εκπαιδευόμενοι. Φιλίες που κρατούσαν μια ζωή γεννιούνταν σ’ αυτές της θητείες, όπως εκεινη του Επίκουρου και του Μένανδρου.
Ο όρκος των αθηναίων εφήβων διασώθηκε από τον ρήτορα Λυκούργο (390-324 π.Χ.) στο έργο του Κατά Λεωκράτους, στην παράγραφο 77.

Παραθέτω εδώ τον φοβερό όρκο των αθηναίων εφήβων, με την ελπίδα να γίνει έμπνευση για τον σημερινό έλληνα νέο και έφηβο που θα τον διαβάσει, ώστε να στρατευθεί κι ο σημερινός νέος στην υπόθεση της παλινόρθωσης της δημοκρατίας. Της δημοκρατίας για την οποία αγωνίστηκαν οι μαχητές του 1821 και που όμως ποτέ δεν ήλθε στην πατρίδα μας.

Κι ίσως, να ταιριάζει σε όλους μας να δώσουμε τον ίδιο όρκο, όπως εκείνοι οι έφηβοι. Μα πιο πολύ απ’ όλα, να τον τιμήσουμε.

Αυτό το τρομερό “και μόνος και με όλους” είναι που με στοιχειώνει.
Θραξ Αναρμόδιος